Mướp đắng rừng còn gọi là khổ qua rừng. Trong y học, mướp đắng được là dược liệu quý. Cây có công dụng cực kỳ tốt cho sức khỏe, giúp tăng cường sức khỏe, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
Khổ qua rừng được dùng chế biến nhiều món ăn cực ngon và bổ dưỡng với hương vị thơm ngon, vị đắng đặc trưng. Ở bài viết này, bạn đọc sẽ cùng Đức Thịnh tìm hiểu sâu hơn về mướp đắng – Khổ qua rừng nhé!
Giới thiệu về khổ qua rừng
Đặc điểm thực vật
- Tên khoa học là Momordica charantia, thuộc họ bầu bí.
- Tên gọi khác là ổ qua rừng, mướp đắng rừng, lương qua, cẩm lệ chi.
- Là dạng dây leo thân nhỏ, bò trườn dưới đất hoặc leo lên thân cây lớn hơn, sống trung bình từ 4-5 tháng.
- Thân có cạnh, dây leo từ 2-3m.
- Lá mọc so le, phiến lá hình trứng, mép lá có khía răng cưa, gân lá có lông.
- Hoa mọc ở nách lá có cuống dài, cánh hoa màu trắng hoặc vàng
- Quả hình thoi, khi còn non có màu xanh, khi chín sẽ ngã vàng.
Bộ phận dùng
Các bộ phận của mướp đắng rừng đều được dùng. Quả, ngọn, lá, đọt dùng làm thức ăn. Quả phơi khô làm thuốc. Thân, dây mướp đắng đem sắt nhỏ phơi khô nấu nước uống.
Phân bố
Mướp đắng phân bố khắp cả nước, tập trung chủ yếu là các tỉnh phía Nam.
Thu hái và sơ chế
Khổ qua rừng có thể được thu hái vào bất cứ thời gian nào trong năm. Dùng ở cả dạng khô hoặc tươi đều được.
Nếu muốn bảo quản để dùng dần thì việc sơ chế là rất cần thiết. Khổ qua rừng sau khi thu hái sẽ được cắt khúc, rửa sạch và đem đi phơi khô.
Bảo quản
Với khổ qua rừng đã qua sơ chế, nên giữ trong túi kín và để nơi khô ráo, thoáng mát. Thỉnh thoảng có thể đem ra phơi khô lại phòng ngừa ẩm mốc hoặc mối mọt.
Thành phần hóa học
Theo nghiên cứu, mướp đắng rừng chứa nhiều nước, protein, lipit, vitamin A, B1, C, B2, khoáng chất thiết yếu khác.
Tính vị
Cây có vị đắng, tính hàn, không độc, giúp thanh nhiệt, trừ đờm, tiêu độc, trừ phiền, cắt cơn ho của bệnh phổi,…
Phân biệt khổ qua rừng và khổ qua nhà
Khổ qua có 2 loại là mướp đắng rừng và mướp đắng nhà. Nếu quan sát với hình dáng bên ngoài, bạn sẽ dễ dàng phân biệt đâu là mướp đắng nhà, đâu là mướp đắng rừng.
Khổ qua rừng
- Quả có kích thước nhỏ, có nhiều gai nhọn.
- Thân nhỏ và dài.
- Lá nhỏ, có độ dày mỏng.
- Có vị đắng rất cao
Khổ qua nhà
- Quả có kích thước lớn, không có gai mà có gân to.
- Thân lớn và dài hơn khổ qua rừng.
- Lá lớn, có độ dày dày hơn.
- Vị đắng ít, không đắng như khổ qua rừng.
Công dụng của khổ qua rừng là gì?
Qua nghiên cứu cho thấy, khổ qua rừng là một thực phẩm và là tân dược liệu phục vụ nhu cầu sức khỏe, giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh.
Trái khổ qua rừng tốt cho người bệnh viêm gan B C
Theo như y học cổ truyền thì khổ qua rừng là thực phẩm có tính mát, vị đắng, không độc, rất tốt cho cơ thể và tác dụng thanh nhiệt giải độc gan rất hiệu quả. Dùng thảo dược này thường xuyên thì bộ phận gan của bạn sẽ hoạt động hiệu quả, không chỉ men gan giảm xuống, mà còn kìm hãm được sự phát triển của virus viêm gan B, C.
Trái khổ qua rừng tốt cho người bệnh tim mạch
Người bệnh tim mạch nên sử dụng khổ qua rừng hàng ngày, bằng cách pha trà để uống hoặc chế biến thành món ăn. Thảo dược này có chứa nhiều chất giúp ổn định huyết áp, giảm mỡ máu, kìm hãm sự phát triển của các góc tự do, đây là cách bạn chăm sóc tốt cho sức khỏe tim mạch của mình.
Trái khổ qua rừng tốt cho người bệnh gút (gout)
Bệnh gout nguyên nhân chủ yếu bởi lượng axit dư thừa, trong khi đó các chất trong khổ quả rừng ại có tác dụng tiêu giảm lượng axit uric. Như vậy, nếu bạn muốn ngăn chặn và điều trị bệnh gout, dùng khổ qua rừng là giải pháp vô cùng hiệu quả, vừa không gây tác dụng phụ lại an toàn.
Trái khổ qua rừng tốt cho người bệnh tiểu đường
Trong thảo dược này có chứa protein có chức năng tương chất thúc đẩy phân giải đường dư thừa, chuyển hóa thành năng lượng,… nên người bệnh tiểu nếu dùng lâu dài sẽ ổn định và giảm lượng đường huyết.
Trái khổ qua rừng tốt đối với người cao huyết áp
Người bị cao huyết áp khi ăn uống khổ qua rừng sẽ cải thiện được tình trạng bệnh, huyết áp giảm và được suy ở mức độ ổn định.
Trái khổ qua rừng cho người bệnh mỡ máu cao
Khổ qua rừng vừa có tác dụng giảm đường huyết, vừa giúp phân hủy mỡ thừa rất hiệu quả. Người bị mỡ máu dùng thường xuyên thảo dược này chắc chắn sẽ giảm được tình trạng mỡ trong máu.
Trái khổ qua rừng cho người bệnh gan nhiễm mỡ
Các chất có trong khổ qua rừng có tác dụng thanh nhiệt giải độc gan và loại trừ lượng mỡ tồn động trong gan rất hiệu quả.
Trái khổ qua rừng cho người bệnh ung thư
Theo nghiên cứu của vị đắng của khổ qua rừng có nguồn chính của vitamin B17, đây là thành phần loại bỏ được tế bào ung thư. Không chỉ vậy, trong thảo dược này còn chứa vitamin C cực cao, giúp hệ miễn dịch tăng cao, thúc đẩy khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư.
Khổ qua rừng cho người bệnh xơ vữa động mạch
Trong khổ qua có chứa chất charantin giúp giảm triglycerides và cholesterol, giúp phá tan các mảng bám trên thành mạch máu nên rất tốt cho bệnh nhân xơ vữa động mạch, giúp hạn chế chứng nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, đột quỵ,…
Khổ qua rừng tốt cho người bệnh mất ngủ
Theo đông y khổ qua rừng có tác dụng giúp cải thiện giấc ngủ tốt hơn. Mỗi tối trước khi đi ngủ uống 1 tách trà, chứng mất ngủ của bạn sẽ không còn làm phiền.
Khổ qua rừng cho người bệnh béo phì
Với tác dụng giảm mỡ máu, ổn định đường huyết, từ đó khổ qua rừng hiển nhiên có tác dụng giảm béo hiệu quả. Những người béo phì có thể đưa khổ qua rừng vào thực đơn mỗi ngày để giữ vóc dáng cho mình.
Tác hại của việc lạm dụng vị thuốc khổ qua rừng
Mặc dù khổ qua rừng mang lại nhiều công dụng tốt cho sức khỏe nhưng nếu dùng không đúng cách sẽ dễ phát sinh rủi ro. Đặc biệt là trường hợp dùng quá nhiều có thể sẽ gây ra nhiều tác hại.
Kích thích sẩy thai
Đây là một trong những tác hại khi dùng quá nhiều khổ qua rừng. Nguyên nhân là do một số thành phần trong khổ qua gây kích thích tử cung. Những cơn kích thích nhẹ sẽ làm bạn cảm thấy khó chịu và đau bụng. Tuy nhiên nếu trình trạng kích thích mạnh có thể làm sẩy thai.
Không tốt cho sữa mẹ
Phụ nữa đang cho con bú khuyến cao không nên ăn khổ qua rừng. Bởi một số thành phần mang độc tính nhẹ có trong thảo dược này sẽ truyền qua đường sữa mẹ.
Đặc biệt là khổ qua mọc hoang hoặc được trồng ở những vùng bị nhiễm kim loại nặng. Độc tính này sẽ ít gây độc cho người lớn nhưng đối trẻ sơ sinh sức đề kháng yếu sẽ rất nghiêm trọng.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa
Mặc dù thảo dược này có tác dụng tăng tiết men tiêu hóa và giúp tiêu hóa tốt nhưng nếu dùng quá nhiều sẽ có tác dụng ngược lại. Các vấn đề thường phát sinh là lỵ, tiêu chảy cũng như các bệnh về dạ dày.
Hạ đường huyết quá mức
Đây cũng là một trong những tác dụng phụ bạn cần phải lưu ý khi dùng khổ qua rừng. Kể cả những người bị tiểu đường cũng không nên dùng quá nhiều.
Ăn nhiều không chỉ khiến lượng đường trong máu tăng đột biến mà con làm hạ huyết áp. Các triệu chứng thường gặp là đau đầu, hoa mắt, chống mặt. Những người bị huyết áp thấp bị khuyến cáo là không nên ăn khổ qua rừng quá nhiều.
Ảnh hưởng xấu đến phụ nữ sau sinh
Thành phần vicine trong khổ qua rừng có khả năng gây ra một số hội chứng cấp tính. Điển hình như nhức đầu, đau thắt lưng hoặc hôn mê. Nhất là những người có cơ địa hay nhạy cảm.
Phụ nữ sau sinh đẻ không chỉ có cơ địa nhạy cảm mà còn có thể lực yếu. Cùng với đó hệ miễn dịch cũng rất là kém. Vì vậy bạn nên hạn chế ăn khổ qua rừng để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
Đối tượng nên dùng mướp đắng rừng
Khổ qua rừng là vị thuốc quý trong dân, mang lại khá nhiều công dụng tốt cho sức khỏe và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Đặc biệt, mướp đắng rừng cực kỳ tốt đối với các đối tượng sau:
- Người có nguy cơ bị tiểu đường, bệnh nhân tiểu đường tuýp 1, tuýp 2.
- Người bị mỡ máu, cholesterol cao.
- Người bị tim mạch, huyết áp cao, men gan cao.
- Bệnh nhân gout, đau nhức xương khớp.
- Người béo phì, tăng cân mất kiểm soát.
- Người thường xuyên mất ngủ, khó ngủ, cơ thể mệt mỏi.
- Những đối tượng muốn cải thiện da, tóc, chăm sóc cơ thể,…
Cách dùng mướp đắng rừng hiệu quả
Mướp đắng rừng dùng chế biến các món ăn bổ dưỡng như mướp đắng nấu canh, nhồi, xào với thịt,…Còn được sắc nước uống mỗi ngày sẽ rất tốt cho sức khỏe.
Mướp đắng thái lát, phơi hoặc sấy khô. Dùng 10 – 15g sắc hoặc hãm với 1 – 1.5 lít nước uống thay trà, nước lọc hàng ngày, giúp tăng cường sức khỏe, ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
Đối với một số tình trạng bệnh để nâng cao hiệu quả hỗ trợ điều trị bệnh, có thể dùng liều lượng khác nhau, sắc nước độc vị hoặc kết hợp với một số dược liệu khác như:
Hỗ trợ điều trị tiểu đường:
Dùng 10g khổ qua rừng (khô) sắc với 1 lít nước, chia làm 3 lần uống sau bữa ăn, giúp hạ đường huyết, hỗ trợ điều trị tiểu đường hiệu quả, đặc biệt là tiểu đường typ 2.
Hỗ trợ điều trị thấp khớp:
Khổ qua rừng 10g, rễ nhàu, dây đau xương, trinh nữ, cây vòi voi, cỏ xước, cây cối xay mỗi vị 8g, dây thần thông, rễ ngũ trảo mỗi vị 5g, quế chi 4g, gừng tươi 3g. Tất cả sắc với 1 lít nước uống trong ngày. Nên duy trì liên tục 1 – 3 tháng để có kết quả tốt nhất.
Mua khổ qua rừng ở đâu tại TPHCM?
Bạn cần mua mướp đắng khô? Liên hệ ngay Đức Thịnh, bạn có thể mua các sản phẩm khổ qua rừng với giá cả phải chăng như trái khổ qua rừng khô với giá 420.000đ/kg, dây khổ qua rừng 120.000đ/kg.
Hãy liên hệ cửa hàng, chi nhánh gần nhất của Thảo Dược Đức Thịnh để mua hàng. Hoặc nếu bạn không có thời gian, có thể liên hệ hotline bên dưới để được tư vấn mua hàng.
Bạn có thể yên tâm khi mua và dùng sản phẩm Đức Thịnh. Bởi tất cả dược liệu đều được chọn lựa, thu thái tại vườn riêng Đức Thịnh, sơ chế, phơi khô, đóng gói, bảo quản cẩn thẩn, giữ nguyên dược tính vốn có trong dược liệu.
(Kết quả sử dụng khổ qua rừng hỗ trợ điều trị còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người)
