Thảo quyết minh là một cái tên khá xa lạ với người dân. Nhưng trong đông y, đây lại là một cái tên quen thuộc, một dược liệu quý, nổi tiếng với nhiều tác dụng mang lại như thanh can, khử phong, lợi thận, nhuận tràng, thông tiện, sáng mắt,…Dược liệu được sử dụng làm chủ trị của nhiều bài thuốc hay chữa các bệnh về mắt, viêm gan, táo bón, mất ngủ, hắc lào, chàm,…
Thảo quyết minh là gì?
Thảo quyết minh là thực vật thân thảo, nhỏ, có tên khoa học là Cassia tora L, thuộc họ nhà Vang (Caesalpiniaceae). Cây có chiều cao tầm 30 – 90 cm hoặc một số cây có thể cao lên 150cm. Cây có lá kép, dạng hình lông chim, mọc so le và mỗi lá gồm có khoảng 2 – 4 lá chét. Lá chét có dạng hình trứng mở rộng ở đầu lá, dài tầm 3 – 5cm, rộng khoảng 15 – 20mm.
Hoa thảo quyết minh màu vàng tươi, mọc ở các kẽ lá, khoảng tầm 1 – 3 lá sẽ có 1 hoa. Cây còn có quả hình trụ, dài 12 – 14cm, rộng tầm 4mm, bên trong có thể chứa khoảng 25 hạt. Hạt thảo quyết minh dạng hình trụ, đôi lúc cũng sẽ có hình tháp, hai đầu vát chéo, dài 3 – 6mm, đường kính tầm 1 – 2.5mm. Bên ngoài hạt thì có màu nâu nhạt hoặc lục nâu, bóng.
Bốn cạnh ở hạt thường nổi thành gò, nhô lên khỏi vỏ hạt thành đường gân bao quanh. Vỏ hạt cứng, khó phá vỡ, nếu cắt ngang có thể nhìn thấy chất dịch màu vàng nhạt hoặc trắng. Hạt thảo quyết minh có đặc tính chất nhầy, không mùi và vị hơi đắng.
Thảo quyết minh chủ yếu phân bố ở đâu?
Thảo quyết minh là loài cây mọc hoang, mọc nhiều ở các địa phương trên cả nước. Đặc biệt, loài cây này thường mọc phổ biến ở các tỉnh như Hòa Bình, Phú Thọ, Nghệ An, Cao Bằng, Quảng Ninh.
Bộ phận dùng làm thuốc của thảo quyết minh là gì?
Hạt là bộ phận của thảo huyết minh được sử dụng làm thuốc và có tên dược liệu là quyết minh tử, hay còn gọi là hạt muồng, đậu ma, lục đậu, lạc giời, hạt muồng ngủ,… Sở dĩ có tên gọi hạt muồng ngủ là vì chúng có tác dụng an thần, giúp ngủ ngon và sâu giấc hiệu quả.
Trong đông y, thảo dược này thường được sử dụng làm chủ trì trong các bài thuốc trị mất ngủ, thanh nhiệt, giảm cân,… Đương nhiên, ngoài hạt thì lá thảo quyết minh (lá muồng trâu) cũng là bộ phận được sử dụng làm thuốc phổ biến trong đông y.
Thu hái, chế biến và bảo quản thảo quyết minh
Để có thể thu được dược liệu quyết minh tử chất lượng thì phải có thời gian thu hoạch hợp lý, cách thu hái đúng. Đồng thời, để sử dụng dược liệu lâu dài không bị hư hỏng thì phải có cách bảo quản đúng nhất.
Thu hái và chế biến thảo quyết minh
Thảo quyết minh có mùa quả vào khoảng tháng 9 – 11. Đây là thời gian tốt nhất để thu hoạch, bởi lúc này quả thảo quyết minh sẽ chín đều, phù hợp để thu hái bào chế thành dược liệu. Quả sau khi thu hái về sẽ đem phơi khô, sau đó tách vỏ, lấy hạt phơi hoặc sấy khô.
Khi sử dụng thì đem hạt thảo quyết minh đi sao lửa nhỏ đến khi có mùi thơm là được. Hoặc sẽ tùy theo yêu cầu điều trị bệnh mà có thể sao vàng hay sao cháy hạt.
Bảo quản dược liệu thảo quyết minh
Quyết minh tử (hạt thảo quyết minh) để rất dễ bị ẩm mốc, sinh ra nấm. Vì vậy mà sau khi bào chế, dược liệu cần bảo quản ở nơi khô ráo, tránh độ ẩm không khí cao. Thỉnh thoảng, có thể mang quyết minh tử đi phơi nắng lại để tránh ẩm mốc.
Thành phần hóa học trong thảo quyết minh
Vốn dĩ hạt thảo huyết minh được y học sử dụng làm thuốc là vì trong loại hạt này có chứa nhiều thành phần dược chất quý như chysophanol, physcion, obtusin, chryssobutusin, rubrofusarin,… Đồng thời, còn có chrysophanol-1-β-gentiobiosid, chrysophanic axit-9-anthron.
Bên cạnh đó, ở một số nhà nghiên cứu khảo sát sơ bộ đã xác định, hạt thảo quyết minh của Việt Nam có chứa thành phần dược chất tốt cho sức khỏe như aloeemodin monoglucosid, physcion diglucosid, chrysophanol diglucosid, triglucosid, chrysophanol anthron,…
Ngoài ra, trong lá thảo quyết minh còn được ghi nhận có chứa một dẫn chất flavonoid là kaempferol-3-sophorosid.
Tác dụng dược lý của thảo quyết minh
Quyết minh tử (hạt thảo quyết minh) có vị mặn, tính bình, quy vào 2 kinh thận và can. Dược liệu được tìm thấy với hoạt chất Altraglucozit chứa trong, có tác dụng tăng nhu động, co bóp ở ruột (thông tiện) mà không gây đau bụng. Đồng thời, hạt thảo quyết minh được cho là có thể tiêu diệt vi khuẩn và hỗ trợ làm hạ huyết áp tốt.
Cách dùng và liều lượng sử dụng hạt thảo quyết minh
Thảo quyết minh có thể được dùng dưới dạng thuốc sắc, thuốc bột. Hạt thảo quyết minh có thể là dạng sống hoặc sao vàng đều được nhưng khi sao vàng tác dụng nhuận tẩy của chúng có thể giảm đi. Đối với dược liệu này, các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên dùng 10 – 20 g mỗi ngày.
Thảo quyết minh có tác dụng gì?
Thảo quyết minh mang đến vô vàng tác dụng tốt đến sức khỏe. Hạt thảo quyết minh đa chức năng, đa công dụng. Dược liệu không ngừng nhận được sự quan tâm của các nhà nghiên cứu và được ghi nhận với nhiều tác dụng mang lại, trong đó có thể kể đến:
Thảo quyết minh có tác dụng giúp hạ huyết áp
Theo kết quả thí nghiệm vào năm 2000 của các nhà khoa học trên cơ thể thỏ. Khi thực hiện tiêm một ít chiết xuất của dược liệu thảo quyết minh, chỉ sau một vài phút, lượng huyết áp của đối tượng thí nghiệm bắt đầu hạ.
Thảo quyết minh có tác dụng giảm cân
Thảo quyết minh với thành phần dược chất chứa trong có tác dụng chuyển hóa các chất béo, đẩy nhanh quá trình bài tiết mỡ thừa. Cụ thể, ở một thí nghiệm trên chuột trắng cho thấy, dược liệu này làm giảm cholesterol xấu 76.12%, giảm cholesterol toàn phần 71.25%. Từ đó, thảo quyết minh được ghi nhận với khả năng giảm béo, giảm mỡ thừa trong cơ thể rất hiệu quả.
Thảo quyết minh có tác dụng giúp nhuận tràng
Theo kết quả ghi nhận từ một cuộc thí nghiệm thực tế, hoạt chất Altraglucozit có trong thảo quyết minh tác dụng làm tăng cường nhu động, co bóp ở ruột giúp thông tiện. Nhờ đó, dược liệu sẽ giúp nhuận tràng, chữa táo bón hiệu quả.
Thảo quyết minh có tác dụng an thần
Theo kết quả của cuộc nghiên cứu vào năm 1998, thảo quyết minh có tác dụng ngăn chặn sự ức chế, căng thẳng của thần kinh. Đồng thời, dược liệu này còn có tác dụng giúp an thần hệ thần kinh trung ương, hỗ trợ đi vào giấc ngủ nhanh, sâu hơn.
Thảo quyết minh giúp kháng viêm, diệt khuẩn
Thảo quyết minh với hoạt chất Altraglucozit, có tác dụng ức chế và tiêu diệt một số vi khuẩn có hại. Rõ nhất, qua cuộc thí nghiệm khi dùng một ít chiết xuất của thảo quyết minh để rửa vết thương đang hình thành viêm của chuột. Kết quả, chỉ sau một vài ngày, tình trạng viêm này của chuột đã biến mất, vết thương phục hồi rất nhanh.
Thảo quyết minh có tác dụng điều trị viêm gan
Vào năm 1999, các nhà khoa học đã thực hiện một cuộc thí nghiệm thực tế ở các bệnh nhân bị viêm gan. Chỉ sau một vài ngày cho các bệnh nhân này sử dụng chiết xuất của thảo quyết minh thì tình trạng bệnh viêm gan đã được cải thiện.
Để lí giải điều này, các nhà khoa học đã đưa ra kết luận, chiết xuất của thảo quyết minh có tác dụng đào thải các độc tố trong gan, đồng thời giúp phục hồi chức năng gan hiệu quả.
Cách dùng thảo quyết minh chữa bệnh
Tác dụng chữa bệnh của dược liệu thảo quyết minh đã được biết đến và áp dụng từ rất lâu đời. Đồng thời, cũng đã có nhiều cách dùng, bài thuốc từ thảo quyết minh đã được lưu truyền và sử dụng qua nhiều thế hệ cho đến nay. Cụ thể bên dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ thảo quyết minh, các bạn có thể tham khảo.
Tác dụng chữa bệnh mỡ máu, mất ngủ từ thảo quyết minh
Bài thuốc trị dứt điểm mỡ máu, giúp ngủ ngon từ thảo quyết minh, dùng 50g thảo quyết minh khô đem sao vàng, sắc với một lượng nước vừa đủ, chia 3 lần uống trong ngày. Hoặc có thể kết hợp thêm hoa hòe và lạc tiên để giúp an thần, ngủ sâu giấc hơn.
Tác dụng chữa bệnh cao huyết áp từ thảo quyết minh
Bài thuốc hạ huyết áp từ thảo quyết minh bao gồm: Dùng 10g thảo quyết minh đã sao cháy, 5g cỏ ngọt, 3g cúc hoa, 10g bắc tử thảo, 10g hoa hòe đã sao vàng. Mang tất cả các loại dược liệu này hãm với nước sôi và dùng nhiều lần trong ngày.
Tác dụng giảm béo của thảo quyết minh
Để giảm cân, giảm mỡ thừa hiệu quả, có thể áp dụng một trong các bài thuốc từ thảo quyết minh sau đây:
Bài thuốc 1: Dùng 20g hạt thảo quyết minh khô, đem sao vàng, tán thành bột mịn, pha với nước sôi, chia làm 3 lần uống trong ngày.
Bài thuốc 2: Dùng 100g thảo quyết minh, đem sao cháy, tán nhuyễn thành bột, trộn với mật ong rồi vo viên (làm viên tròn, to bằng đầu ngón tay út). Duy trì uống 3 – 4 viên/ngày với nước ấm.
Bài thuốc 3: Dùng thảo quyết minh sao thơm, lá sen khô, cam thảo, cát cánh, mỗi vị 10g. Các vị thuốc mang sắc với nước uống. Dùng mỗi ngày sẽ có tác dụng giảm cân hiệu quả.
Tác dụng chữa thận âm hư của thảo quyết minh
Bài thuốc bao gồm 10g thảo quyết minh, 15g bạch tật lê, 15g nử trinh tử, 10g sa uyển tử, 10g câu kỷ tử. Mang các vị thuốc dùng sắc với nước và uống trong ngày.
Tác dụng chữa viêm màng tiếp hợp cấp của thảo quyết minh
Dùng quyết minh tử 16g, xuyên khung 5g, thạch cao, thạch quyết minh, mạn kinh tử mỗi vị 15g và cúc hoa, hoàng cầm, mộc tằng, bạch thược mỗi vị 10g. Các vị thuốc đem sắc với một lượng nước vừa đủ để uống. Kiên trì áp dụng bài thuốc mỗi ngày, tình trạng bệnh sẽ cải thiện.
Tác dụng trị đau đầu do huyết áp cao của thảo quyết minh
Dùng 10g thảo quyết minh, 15g bạch tật lê, 15g câu đằng. Các vị thuốc đem sắc chung với một lượng nước vừa đủ để uống trong ngày. Kiên trì áp dụng bài thuốc mỗi ngày, tình trạng bệnh sẽ được cải thiện.
Tác dụng trị mắt đỏ và đau đầu do phong nhiệt của thảo quyết minh
Dùng 20g quyết minh tử đã sao vàng, 8g phòng phong, 7g hoàng liên, 3g cam thảo, 5g thăng ma, 5g tế tân, 11g cúc hoa, 15g sài hồ và 10g đạm trúc diệp. Mang tất cả các vị thuốc sắc với một lượng nước vừa đủ, chia thành 3 lần uống trong ngày.
Tác dụng chữa đau nửa đầu của thảo quyết minh
Dùng quyết minh tử 10g, dã cúc hoa 12g, xuyên khung, phòng phong, mạn kinh từ, hoàng liên mỗi vị 7g. Kết hợp với thăng má 3g, tế tân 1g và cam thảo 3g. Tất cả các vị thuốc sắc với một lượng nước vừa đủ để uống. Kiên trì áp dụng bài thuốc mỗi ngày tình trạng bệnh sẽ được cải thiện.
Tác dụng chữa bệnh táo bón mãn tính của thảo quyết minh
Có 2 cách để sử dụng thảo quyết minh để chữa táo bón, bạn có thể áp dụng một trong 2 đều được.
Bài thuốc 1: Dùng thảo quyết minh nấu thành nước uống thay trà mỗi mỗi ngày.
Bài thuốc 2: Dùng 100g thảo quyết minh, 100g me chín đã bỏ hạt. Hai dược liệu mang đi tán nhuyễn thành bột rồi trộn với mật ong, vò thành các viên hoàn khoảng 10g/viên. Mỗi ngày, sử dụng 1 – 2 viên trước khi đi ngủ.
Lưu ý khi sử dụng thảo quyết minh
Thảo quyết minh là một dược liệu tốt, mang lại nhiều tác dụng chữa bệnh. Tuy nhiên, khi sử dụng dược liệu này, người dùng nên chú ý một số vấn đề sau:
- Người bị bệnh tiêu chảy, tiểu đường, huyết áp thấp cần thận trọng khi sử dụng thảo quyết minh.
- Phụ nữ có thai, đang cho con bú nên tham khảo, trao đổi với thầy thuốc trước khi mua và sử dụng dược liều này.
- Tránh việc sử dụng nhầm lẫn thảo quyết minh với một số vị thuốc họ muồng ngủ khác như cây điền thanh, cây lục lạc lá tròn,…
Nên lựa chọn mua thảo quyết minh ở đâu tốt nhất?
Để mua thảo quyết minh chất lượng với giá hợp lý, Thảo Dược Đức Thịnh sẽ là sự lựa chọn tốt nhất dành cho bạn. Với 30 năm kinh nghiệm trong phân phối sỉ và lẻ các loại thảo dược, bằng cái tâm của một nhà thuốc, Đức Thịnh cam kết cung cấp các sản phẩm thảo được có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng, nói không với hóa chất, chất bảo quản.
Tại Thảo Dược Đức Thịnh, thảo quyết minh được đóng gói sản phẩm 1KG/Túi với giá chỉ 70.000VNĐ/KG, đây là giá bán phải chăng nhất thị trường và không có mức dao động. Hơn nữa, lựa chọn Đức Thịnh, bạn sẽ được hỗ trợ tư vấn tận tình về cách dùng dược liệu này. Cũng như bạn sẽ được nhân viên Đức Thịnh giải đáp các thắc mắc về dược liệu cụ thể nhất.
Nếu bạn vẫn còn chưa biết mua thảo quyết minh ở đâu, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua thông tin bên dưới đây nhé! Chúng tôi sẽ giúp bạn.
NHÀ THUỐC Y HỌC CỔ TRUYỀN THẢO DƯỢC ĐỨC THỊNH
- Địa chỉ: 1236 Kha Vạn Cân, P.Linh Trung, Q.Thủ Đức, TP.Thủ Đức.
- Số điện thoại liên hệ: 0937 301 801.
- Website: thaoduocducthinh.com