Khi nhắc đến tên cây cỏ xước, nó tạo được cảm giác đây là một loại thảo dược dân dã, dễ kiếm, rẻ tiền,… Tuy nhiên tác dụng chữa bệnh của thảo dược này thì không hề rẻ tiền một chút nào. Vậy cây cỏ xước có tác dụng gì? Hãy cùng Thảo Dược Đức Thịnh khám phá để tìm ra câu trả lời nhé!
Cây cỏ xước là gì? Cách phân loại
Cây xỏ xước là một loại thảo dược học Dền, thường mọc ở các vùng đất bỏ hoang. Cây có tên khoa học là Achyranthes aspera. Theo các nhà thực vật học, cây cỏ xước được tìm thấy ở nhiều quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia, Campuchia,…Ở nước ta, thảo dược này mọc ở các vùng có khí hậu lạnh, gần nguồn nước như Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Lào Cai,…
Ngoài tên gọi là cây cỏ xước trong dân gian còn gọi cây này với cái tên khác đó là cây nam ngưu tất, cây bách hội, cây thổ ngưu tất hoặc ngưu kinh. Cây cỏ xước có chiều cao trung bình từ 50m đến 1m, thân thảo, thường có tuổi thọ từ 3 đến 7 năm.
Ta có thể nhận biết cây này qua những đặc điểm như: thân cây có lông mềm, hoa của cây mọc thành bông ở ngọn, lá mọc đối xứng nhau, có hình tròn dẹp. Khi cây lớn sẽ ra quả, có hình túi, hai thành mỏng.
Theo cuốn y học cổ truyền cây cỏ xước được chia làm 4 loại:
- Cỏ xước lông trắng, với cái tên khoa học là achyranthes aspera var. argentea.
- Cây cỏ xước Ấn Độ, có tên khoa học là achyranthes aspera var. indica.
- Cỏ xước nguyên chùng, có tên khoa học là achyranthes aspera var. aspera.
- Cỏ xước xám đỏ, với tên khoa học là achyranthes aspera. rubrofusca.
Trong những loại cỏ xước này, thì cỏ xước lông trắng được sử dụng nhiều nhất để điều chế các bài thuốc điều trị bệnh trong y học.
Cây cỏ xước có tác dụng gì?
Theo đông y, thuốc sắc của cây cỏ xước có vị đắng, chua, hơi chát, tương đối khó uống, không độc, tính bình. Nhờ đó cây có tác dụng lợi tiểu, giải độc, kháng viêm, hạ đường huyết, chống oxy hóa. Hơn nữa cây còn bổ gan, bổ thận, làm giảm mỡ máu, chống xơ vữa động mạch,…
Ngoài ra, thảo dược này còn có rất nhiều tác dụng khác nữa. Vậy cây cỏ xước có tác dụng gì? Mời bạn đọc cùng Thảo Dược Đức Thịnh tìm hiểu ngay dưới đây nhé!
Tác dụng mát gan giải độc
Phương pháp đơn giản nhất giúp điều trị thận yếu, thận hư, mát gan giải độc đó là dùng cây cỏ xước kết hợp với các vị thuốc khác sắc uống mỗi ngày. Cách này rất an toàn và dễ thực hiện. Tuy nhiên bạn cần phải kiên trì trong thời gian dài để hiệu quả đạt tối đa.
Cách làm: lấy 10g cây cỏ xước khô, 10g mộc thông, 15g rễ cỏ tranh, 15g sinh địa, 15g mã đề. Cho tất cả vào ấm sắc cùng với 150ml nước, đun cho đến khi còn một nửa lượng nước. Nước thuốc chia ra 3 lần uống trong ngày. Bài thuốc này giúp đặc trị cho người bị viêm thận, viêm gan, viêm bàng quang.
Trị mụn đơn giản với mặt nạ cỏ xước
Những người nổi mụn do nóng trong người, suy giảm chức năng gan khi dùng cây xỏ xước để rửa mặt sẽ giúp sạch mụn, sáng da mà không hề có tác dụng phụ. Cách thực hiện rất đơn giản như sau:
Lá cỏ xước đem rửa sạch, giã nhuyễn, massage mặt với hỗn hợp này từ 2-3 phút sau đó rửa lại bằng nước sạch. Trong cây cỏ xước có chứa chất chống oxy hóa giúp làn da được cải thiện hiệu quả. Ngoài ra, việc uống thảo dược này có tác dụng thanh nhiệt, giảm nhiệt từ sâu bên trong hạn chế tình trạng nổi mụn do gan.
Tác dụng chữa bệnh gout của cây cỏ xước
Bệnh gout là bệnh viêm sưng khớp do cơ thể có quá nhiều axit uric. Khiến cho người bệnh khó đi lại và di chuyển sẽ có cảm giác đau buốt. Để điều trị bệnh này người bệnh nên thực hiện bài thuốc này
Cách làm: Chuẩn bị cỏ xước, tất bát, rễ cây cẩu trùng vĩ, rễ bưởi bung. Đem thái mỏng các loại được liệu trên, sao vàng hạ thổ. Sau đó đem sắc cùng với 4 bát nước để uống trong ngày. Uống trong vòng 1 tuần tình trạng đau buốt xương khớp sẽ giảm hẳn đi.
Giảm đau xương khớp từ bài thuốc cây cỏ xước
Người lớn tuổi thường hay mắc các bệnh liên quan đến xương khớp chính vì thế ở vùng nông thôn hay truyền tai nhau về các bài thuốc giảm đau nhức xương khớp, trị thấp khớp,….
Bài thuốc 1: 20g cây cỏ xước tẩm rượu, 16g dây đau xương, 16g tang ký sinh, tục đoạn, thục địa, đương quy, bạch thược, tầm giao, đảng sâm mỗi vị 12g. Đem sắc 500ml nước trong vòng 45 phút, chia ra làm 3 lần uống trong ngày, dùng trong vòng 10 ngày.
Bài thuốc 2: 16g rễ cỏ xước, 16g hy hiêm thảo, 16g nhọ nồi, 12g ngải cứu, 20g phục linh, 12 thương nhỉ tử sao vàng sắc nước uống. Ngày sắc 1 tháng, sử dụng bài thuốc này trong 7-10 ngày.
Ngoài ra, bạn có thể dùng rễ cây cỏ xước ngâm rượu sử dụng hàng ngày để giúp tăng cường sức đề kháng, bồi bổ sức khỏe hoặc dùng để làm rượu xoa bóp ở người lớn tuổi. Các bài thuốc dùng cây cỏ xước sẽ hiệu quả tùy thuộc vào từng cơ địa mỗi người.
Điều hòa huyết áp và điều trị các bệnh về tim mạch
Người cao tuổi, người có tiền sử về bệnh tim mạch có dùng bài thuốc này để điều trị và giúp ổn định huyết áp.
Chuẩn bị 6g rễ cây cỏ xước đã phơi khô cho vào ấm sắc cùng với 10g cây thành ngạch. Đổ 3 bát nước nấu đến khi cạn còn 1 bát. Uống thuốc sau khi ăn khoảng 30 phút, dùng liên tục trong 2 tháng liền sẽ mang lại hiệu quả.
Tác hại của cây cỏ xước
Hiện nay chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào chứng minh về tác hại của cây cỏ xước. Tuy nhiên một số đối tượng có thể dị ứng với thành phần của thuốc gây ra những tác dụng phụ như ngứa da, nổi mẩn, khó thở, tức ngực, buồn nôn, choáng váng, bứt rứt khó chịu trong người,…
Bạn nên ngưng sử dụng ngay nếu cảm nhận được những dấu hiệu bất thường nào xảy ra khi dùng cây cỏ xước.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã biết được cây cỏ xước có tác dụng gì? Nếu thấy hay hãy chia sẻ rộng rãi để mọi người cùng biết về loại thảo dược này nhé!
