Quả kha tử là một vị thuốc trị bệnh quen thuộc trong y học cổ truyền. Vị thuốc này có vị đắng hơi cay và được dùng để điều trị các bệnh như ho, viêm phế quản, kháng khuẩn và kháng virus rất tốt. Vậy cách dùng quả kha tử khô như thế nào? Sau đây Thảo Dược Đức Thịnh sẽ giải đáp thắc mắc nhé.
Đặc điểm của quả kha tử
Cây kha tử còn được gọi là cây chiêu liêu, a tử, hà tử, tùy phong tử. Là cây thuốc quý dạng thân gỗ, có chiều cao khoảng 15—20m. Lá mọc đối xứng nhau, cuống lá ngắn. Hoa mọc ở đầu cành hoặc nách lá, có màu trắng, có mùi thơm. Quả hình trứng, 2 đầu nhọn có 5 cạnh dọc, vỏ ngoài màu nâu nhạt, thịt dày, hột cứng, có vị chua chát.
Là cây ưa sáng khi trưởng thành, nhưng khi còn non lại chịu bóng mát. Cây mọc nhiều ở rừng thưa và rừng thứ sinh.
Quả kha tử khi chín thường thu hái từ tháng 6 đến tháng 8, rồi phơi nắng cho khô. Theo kinh nghiệm đông y, khi dùng kha tử thì đem rửa sạch, để ráo nước, sao sơ, lúc bốc thuốc thì giã dập, bỏ hạt rồi sử dụng.
Vỏ quả kha tử chứa nhiều hành phần hoạt chất như:
- Tanin (acid galic, acid cachougalic, acid digalic, flobaphen,…) chất này có tác dụng kháng sinh diệt khuẩn mạnh.
- Polysaccharide chất này có tác dụng chống viêm họng và giảm ho nhanh như codein.
- Alloy là hợp chất có hoạt tính kháng virus.
- Terchebin và
Nhân của quả kha tử có chứa 3-7% tinh dầu màu vàng trong suốt, thuộc loại dầu bán khô, trong thành phần chủ yếu là các acid palmatic, linoleic và oleic. Một hợp chất có hoạt tính chống ung thư là che bulanin cũng được chiết xuất từ quả này.
Cách dùng quả kha tử khô
Có rất nhiều cách dùng quả kha tử khô, tùy vào tình trạng bệnh mà có cách sử dụng kết hợp bài thuốc khác nhau. Sau đây là một số cách dùng cũng như bài thuốc từ quả kha tử rất được dân gian tin dùng, vừa đơn giản lại hiệu quả.
Dùng trực tiếp qua kha tử khô
Lấy quả kha tử đập vỡ, ai răng khỏe thì cắn lấy vỏ ngoài ngậm rồi nuốt nước, dần dần rồi nuốt bã.
Dùng quả này nướng lên xong đập lấy vỏ ngậm.
Lấy quả kha tử đun với chút nước cho mềm sau đó tách lấy vỏ ngậm rồi nuốt nước.
Cách ngâm quả kha tử với mật ong
Lấy quả kha tử cho vào lọ thủy tinh sau đó đổ mật ong vào cho ngập quả kha tử. Cuối cùng đậy nắp kín lại, ngâm trong thời gian 1 tháng là dùng được. Khi dùng lấy bỏ quả kha tử – quả chiêu liêu ngậm nuốt nước.
Dùng quả kha tử kết hợp với một số vị thuốc khác
- Bài thuốc từ quả kha tử khô trị ho lâu ngày
Chuẩn bị kha tử khô, đảng sâm mỗi vị 4g. Đem hai vị thuốc rửa sạch, cho tất cả vào ấm sắc cùng với 400ml, đun cho tới khi còn 200ml thì tắt bếp. Phần nước thuốc cốt chia làm 3 lần, sử dụng uống trong ngày.
Điều trị ho có đờm cho trẻ em: Quả kha tử khô đem nướng chín, sau đó loại bỏ đi lớp vỏ bên ngoài. Tiếp theo, cho quả vào cốc nước ấm và cho thêm chút muối. Cho trẻ bị ho ngậm nước này và nuốt từ từ.
- Bài thuốc từ quả kha tử khô trị tiêu chảy, trĩ nội:
Chuẩn bị 10g quả kha tử khô với can khương, anh túc xác mỗi vị 5g. Đem tất cả các nguyên liệu đi rửa sạch với nước muối loãng. Sau đó vớt ra rổ để đến khi nào nguyên liệu ráo nước bạn tiến hành tán nhỏ thành bột mịn. Mỗi lần uống dùng từ 3-5g pha cùng với nước ấm. Mỗi ngày dùng 3 lần, kiên trì dùng trong nhiều ngày sẽ mang lại hiệu quả điều trị bệnh rõ rệt.
Trên đây là một số thông tin về cách dùng quả kha tử khô. Mong rằng sau bài viết này sẽ giúp bạn biết thêm nhiều cách dùng vị thuốc này để điều trị bệnh. Cảm ơn bạn đã theo dõi, chúc bạn luôn có thật nhiều sức khỏe.
